Z pewnością każda osoba, która chociaż raz planowała wziąć dowolny kredyt, spotkała się z pojęciem zdolności kredytowej. Klienci banków muszą być weryfikowani i sprawdzani pod różnym kątem tak, aby możliwie wyeliminować ryzyko, że kredyt nie zostanie spłacony w całości bądź będą opóźnienia w jego spłacie. Taka weryfikacja będąca dla kredytodawcy zabezpieczeniem, może także uchronić klienta przed nierozsądnym zadłużeniem, które pogorszy jego sytuację finansową w znacznym stopniu, niejednokrotnie prowadząc do bankructwa.
Im większa kwota kredytu i im dłuższy okres kredytowania, tym ryzyko, że sytuacja klienta się zmieni jest większe. W związku z tym, kredyty hipoteczne, przeznaczone na zakup lub budowę nieruchomości, powinny być dostatecznie zabezpieczone. Jest wiele czynników, które wpływają na zdolność kredytową. Po ich dokładnej analizie określana jest relacja: zdolność kredytowa a kredyt hipoteczny, jaki bank jest w stanie zaoferować. Brak zdolności kredytowej do spłaty wyższego kredytu nie musi wykluczać brak całkowitej zdolności kredytowej. To, że dana osoba nie jest w stanie spłacić przykładowo 300 000 złotych w ciągu trzydziestu lat nie oznacza, że nie będzie mogła zapożyczyć się na 250 000 zł. Dobry doradca powinien pomóc dobrać taką wysokość kredytu i rat miesięcznych, które będą akceptowalne dla klienta i bezpieczne dla kredytodawcy.
Banki dokładnie muszą sprawdzić, czy dana osoba do tej pory rzetelnie realizowała spłaty swoich dotychczasowych zobowiązań, np. podatków, ubezpieczeń (w ZUS-ie), w innych bankach i instytucjach udzielających pożyczek. Osoba, która nie płaci swoich długów terminowo powinna liczyć się z tym, że w oczach banku stanie się niewiarygodna, jej zdolność kredytowa zostanie oceniona negatywnie i w konsekwencji – jej wniosek o udzielenie kredytu zostanie przez bank odrzucony. Spłacając kredyty należy zawsze mieć na uwadze fakt, że nasza historia kredytowa, to, jak podchodzimy do naszych zobowiązań, może w przyszłości zadecydować o przyznaniu bądź odmowie udzielenia kredytu.
Inne czynniki, które brane są przez banki w przypadku kredytów długoterminowych (jakimi są kredyty hipoteczne), to m.in. wiek klienta w momencie spłaty zobowiązania. Istotne jest, by wiek, który osiągnie osoba, w chwili zapłaty ostatniej raty, nie przekroczył wieku, określonego przez bank jako granica. Banki chcą mieć duże prawdopodobieństwo, że kredytobiorca po prostu dożyje spłaty zobowiązania. W pewnym wieku ryzyko, że tak się nie stanie drastycznie wzrasta.
Na zdolność kredytową wpływają także zarobki, ich regularność, stabilność, a więc brana jest pod uwagę sytuacja finansowa kredytobiorcy. Nie ma w tym nic dziwnego. Banki chcą wiedzieć, czy osoba jest w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań, czy jej dochody na to pozwolą.
Z pewnością istnieje coś takiego jak profil najlepszego kredytobiorcy, który opisuje, jaki powinien być idealny klient, co nie oznacza jednak, że osoby nie spełniające stuprocentowo jego wszystkich najlepszych cech, nie uzyskają zdolności kredytowej.
